w Polsce do XIV wieku urzędnik dworski zawiadujący zbrojownią panującego i noszący przed nim miecz; w XIV-XVI wieku - urząd tytularny. morga

przymusowa praca chłopów na rzecz pana, na którego gruntach byli osiedleni, wykonywana w zamian za prawo użytkowania gospodarstw. Tworzenie się folwarków rolnych wymagało pańszczyzny, t.j. robocizny stałej i przymusowej, bez której nigdy powstać by nie mogły. Obejmowała przede wszystkim pracę na roli (folwark), także inne posługi, np. stróżę, pracę [..]

(łac.altare)

  w starych budowlach rodzaj zawiasów u drzwi i wrót. Były to drewniane pionowe czopy wystające z obrysu drzwi. Stanowiły one integralną część drzwi. Czopy obracały się w otworach zwanych stępkami. Pierwotnie wszystkie drzwi i wrota we dworach i chałupach wiejskich obracały się na biegunach drewnianych. Z biegiem lat, w miarę upowszechniania się wy [..]

(łac. burggrabius capitanei

stała danina uiszczana przez ludność chłopską kościołowi pierwotnie w wysokości dziesiątej części plonów lub dochodu, np.co 10 snopa z pola (dziesięcina snopowa). Była ona niezwykle niekorzystna dla chłopa ponieważ zboże musiało pozostawać na polu, aż do chwili gdy osoba duchowna lub jej przedstawiciel wskazał , które snopki mają zostać dostarczone [..]

mała opłata pieniężna zbierana w okresie świątecznym

W dawnych czasach, w Polsce, w gospodarstwach folwarcznych, stodoły budowano na bokach kwadratowego podwórza. To podwórze, wraz ze stodołami, nazywano gumnem. Jeśli stodoły nie stykały się węgłami, pozostałą przestrzeń ogradzano płotem. Na gumnie folwarcznym zwykle były cztery stodoły, na chłopskim jedna.

(łac. intromissio). czyli po polsku "wwiązanie" była aktem prawnym faktycznego wprowadzenia nowego dziedzica w posiadanie dóbr. Legalne zawładnięcie - rozumiane jako wejście w posiadanie nieruchomości zgodnie z wyrokiem sądowym, ogłaszane było niegdyś osobiście przez przysłanego w tym celu, na miejsce, woźnego sądowego. Ogłaszanie intromi [..]

(łac. cmethos, cmetonis, kmetho)