niska budowla ziemna przeznaczona do obrony wnêtrza fosy lub koszar szyjowych fortu, wtopiona w stok fosy lub maj±ca postaæ szyi ³±cz±cej siê z dzie³em obronnym zewnêtrznym.

element obronny fortu przeznaczony do obrony wnêtrza fosy ogniem prowadzonym w jednym kierunku lub dwóch przeciwleg³ych kierunkach, odrêbna budowla wtopiona w stok (kaponiera wewnêtrzna) lub przeciwstok (kaponiera zewnêtrzna) fosy. Ze wzglêdu na usytuowanie wyró¿niana jest te¿ m, in. Kaponiera barkowa i czo³owa;

w fortyfikacjach nowo¿ytnych budowla ziemna broni±ca wnêtrza fosy, pozwalaj±ca na prowadzenia ognia wzd³u¿ wa³u. karczma, ober¿a, zajazd, austeria,

Kaponiera – przykryta budowla fortyfikacyjna o różnej konstrukcji, wykorzystywana do prowadzenia ostrzału skrzydłowego lub skośnego, służąca na ogół do obrony fosy, stosowana w fortyfikacji nowożytnej [..]