תורה Doktryna, nauczanie. Nazwa Piêcioksiêgu oraz ca³ej Biblii. Najwa¿niejszy tekst judaizmu wg tradycji spisanych przez Moj¿esza pod natchnieniem Boga. W sk³ad Tory wchodz±:  בראשית – Be-reszit (dos³. "Na pocz±tku";  Ksiêga Rodzaju,  ³ac. Genesis); שמות - Szemot (dos³. „Imiona"; Ksiêga Wyj¶cia, ³ac. Exodus); ויקרא - Waji [..]

שבת שקלים Szabat przed rosz chodesz adar w roku przestêpnym lub te¿ szabat przypadaj±cy w rosz chodesz adar. Wyci±ga siê z aron ha-kodesz dwie ksiêgi Tory. Parsza Szkalim pochodzi z Ksiêgi Wyj¶cia 30:11-16. W rosz chodesz wyci±g siê trzy Ksiêgi Tory. Parsza Szkalim dotyczy obowi±zku ofiarowania po³owy szekla ci±¿±cym na ka¿dym ¯ydzie, czyli ofiary [..]

משיח Pomazaniec (namaszczony olejem), wys³annik Boga, który ma zaprowadziæ pokój na ziemi, odbudowaæ Izrael, zaprowadziæ sprawiedliwo¶æ. Wg tradycji Mesjasz ma byæ potomkiem króla Dawida. Wiara w nadej¶cie mesjasza (czy ery mesjañskiej) jest jednym z podstawowych elementów judaizmu. Modlitwa Szmone Esre przedstawia wszystkie elementy które maj± dop [..]

 ברכה B³ogos³awieñstwo. B³ogos³awieñstwa zaczynaj± siê od s³ów: „ B±d¼ b³ogos³awiony Panie, Bo¿e nasz, Królu wszech¶wiata.....” i s± recytowane w okre¶lonym momencie ceremonii lub przy innych okazjach. Ich funkcj± jest uznanie Boga za ¼ród³o wszelkiego dobra. B³ogos³awieñstwa ze wzglêdu na funkcje mo¿na podzieliæ w nastêpuj±cy sposób: - b³ogos³awie [..]

oznacza opowie¶æ, legendê. Czê¶æ nauk rabinicznych wyja¶niaj±ca Pismo poprzez narracjê i przypowie¶æ, obecna w midraszach i w Talmudzie. Agady to tak¿e rabiniczne teksty homiletyczne zawierajace elementy folkloru, historii oraz praktyczne porady w wielu dziedzinach ¿ycia. Agada jest czê¶ci± tradycji ustnej, w jêzyku hebrajskim - תורה שבעל פה- Tora [..]

deser. Jest to kawa³ek od³amany ze ¶rodkowej macy, który chowa siê na pocz±tku kolacji sederowej. Zadaniem najm³odszych uczestników sederu jest znalezienie afikomanu. Wed³ug innego zwyczaju dzieci go kradn±. Zwyczaj chowania afikomanu by³ znany w wielu sp³eczno¶ciach ¿ydowskich, natomist kradzie¿ afikomanu by³a zwyczajem praktykowanym tylko w¶ród ¯ [..]

אדמו׳׳ר    (adonejnu morejnu rabejnu  אדוננו מורנו רבנו)Skrót od s³ów: „nasz pan, nasz nauczyciel, nasz rabin” - w jêzyku hebrajskim: adonejnu morejnu rabejnu. Tak zwracaj± siê do swego rabina chasydzi. Admor to rabin i duchowy przywódca. Uwa¿any za ³±cznika pomiêdzy Bogiem a lud¼mi. W pismach s³owo admor umieszczane jest przed nazwiskiem rabina, n [..]

אדר Szósty miesi±c w kalendarzu ¿ydowskim (licz±c pocz±tek roku w miesi±cu Tiszre) lub dwunasty (licz±c pocz±tek roku w Nisan).Przypada w lutym/marcu. Liczy dwadzie¶cia dziewiêæ dni. Wed³ug Talmudu kiedy nadchodzi adar nastaje rado¶æ. Rosz chodesz adar w religijnych szko³ach obchodzony jest ¶piewem i tañcem. W siódmym dniu miesi±ca przypada data ur [..]

זוהר  Blask, ksiêga kabalistyczna, której autorstwo przypisuje siê Szymonowi bar Jochajowi lub jego uczniom. Jest to komentarz do Piêcioksiêgu napisany w jêzyku aramejskim. Tekst Zoharu zosta³ opublikowany w XIII wieku przez Moj¿esza z Leonu. Dzi¶ to w³a¶nie jemu przypisuje siê autorstwo ksiêgi z uwagi na liczne nawi±zania do kultury hiszpañskiej. [..]

wracha – זיכרונו לברכהFormu³ka w jêzyku hebrajskim (inaczej: zichrona li-wracha  - זיכרונה לברכה), oznaczaj±ca: jego pamiêæ niech bêdzie b³ogos³awiona/ jej pamiêæ niech bêdzie b³ogos³awiona, dodaje siê j± po imieniu zmar³ego w formie skrótu ז"ל.